Główna treść strony 2019

75 lat temu wybuchło Powstanie Warszawskie

W słoneczne popołudnie 1 sierpnia 1944 r. wybuchło Powstanie Warszawskie. Nastąpił kres dramatycznego, wieloletniego wyczekiwania na walkę. Uwolnione zostały długo skrywane nadzieje i emocje, wróciła wiara w możliwość odzyskania wolności.
Rankiem 1 sierpnia łączniczki roznoszą rozkaz płk. Antoniego Chruściela „Montera”. Około godz. 14 padają pierwsze strzały na Żoliborzu, ale godzina W, to godzina 17. Powstańcy szybko opanowują znaczne obszary miasta. Zaczyna się walka…

Sierpniowa insurekcja wybucha także na obszarach podwarszawskich - w VII Obwodzie Armii Krajowej „Obroża”. Najbliższy Serockowi teren, na którym Powstanie się toczy, to I Rejon „Obroży”, który obejmował obszar trzech gmin należących do przedwojennego powiatu warszawskiego: Legionowo, Jabłonna i Nieporęt. 
Rozkaz o wybuchu powstania dociera do dowódcy I Rejonu ppłk. Romana Kłoczkowskiego „Grosza” 1 sierpnia o godz. 16, a przed godz. 17 do wszystkich trzech batalionów I Rejonu. Powstańcy zajmują legionowskie koszary i stację Wieliszew, rozkręcają tory w Chotomowie. Są pierwsze ofiary. 

Walki w Legionowie ustają 4 sierpnia w związku z dużą koncentracją wojsk niemieckich, ale bataliony 2. i 3. nadal operują na południe i na wschód od Legionowa. 10 sierpnia ppłk „Grosz” ogłasza demobilizację w związku z brakiem szansy na powodzenie walki. Jednocześnie tworzy grupy dywersji bojowej, które nadal działają w okolicznych  lasach. Jedną z nich dowodzi por. Konstanty Radziwiłł ps. „Korab”, ostatni właściciel pałacu w Jadwisinie. 19 sierpnia zostaje on, wraz ze swoimi towarzyszami, aresztowany i 14 września zastrzelony w Zegrzu.

6 września ppłk „Grosz” ogłasza ponowną mobilizację dla 1. i 2. Batalionu. Powstańcy przeprawiają się przez Wisłę, docierają do Kampinosu i tam walczą, między innymi 29 września pod Jaktorowem. To ich ostatnia bitwa…
Powstanie w Warszawie gaśnie. Pod koniec września w rękach Powstańców pozostaje tylko Śródmieście. Dalsza walka jest beznadziejna. W nocy z 2 na 3 października zostaje podpisana kapitulacja. To gorzki koniec bohaterskiej walki… 
Klęska Powstania przypieczętowała los miasta i jego mieszkańców. Ofiary wśród żołnierzy i ludności cywilnej były ogromne. Warszawa legła w gruzach…

Wśród Powstańców Warszawskich znalazły się osoby urodzone, bądź w inny sposób związane z obszarem dzisiejszej gminy Serock. Warto ich wymienić i o nich pamiętać:

  •     ś.p. płk  Ryszard Borowik ps. „Lis”,
  •     ś.p. ppor.  Leonard  Chmieliński ps. „Sprawdzian”,
  •     ś.p. ppor.  Leszek  Chromy ps. „Lech”,
  •     ś.p. ppor.  Henryk  Ciesielski ps. „Lotny”,
  •     ppor.   Bogusław  Kufel ps. „Wacio”,
  •     ppor.   Henryk  Lerski ps. „Lasek”,
  •     ś.p. mjr Konstanty Radziwiłł ps. „Korab”,
  •     ś.p. strz. Tadeusz Witczak ps. „Roch”.

Chwała bohaterom !


 

  • Powstanie Warszawskie
    Powstanie Warszawskie

wstecz