Główna treść strony 2020

14 kwietnia - Święto Chrztu Polski

W 2019 roku do kalendarza świąt państwowych wpisano nowe - Święto Chrztu Polski. Decyzją parlamentu obchodzone jest 14 kwietnia. Ustanowione zostało w celu upamiętnienia przyjęcia wiary chrześcijańskiej przez księcia Polan Mieszka I w 966 r., wydarzenia uznawanego za początek istnienia Państwa Polskiego. Przypominamy i zachęcamy by podobnie, jak przy okazji innych świąt państwowych, wywiesić polską flagę.

O początkach Polski, procesach jakie doprowadziły do utworzenia państwowości wiemy dzięki bardzo nielicznym źródłom historycznym. Badania historyków, uzupełnione przez odkrycia archeologów rzucają trochę światła na najstarsze dzieje naszej ojczyzny, a przy tym także powody przyjęcia chrztu przez Mieszka. Teorii jest wiele. Pierwszy historyczny władca Polski pochodził z plemienia Polan, z dynastii Piastów, przejął władzę po śmierci ojca Siemomysła, który pozostawił mu „w spadku” ziemie graniczące od zachodu i południa odpowiednio z Cesarstwem Niemieckim i Czechami. Według niektórych badaczy przyjęcie chrześcijaństwa przez Mieszka miało na celu ochronę przed najazdami niemieckimi i przymusową chrystianizacją, inni wskazują, że chrzest Mieszka był głównie formalnością konieczną, by móc należeć do europejskiej wspólnoty państw chrześcijańskich i wejść w równorzędne stosunki z ich władcami. Jedna z teorii wskazuje natomiast na czynnik wewnętrzny - jednolita religia miałaby być czynnikiem państwowotwórczym, oznaczała zastępowanie struktur plemiennych i tworzenie podobnych form organizacji społecznej, ujednolicenie i możliwość budowania tożsamości kulturowej wewnątrz państwa.

Brak źródeł pisanych nie pozwala jednoznacznie odpowiedzieć kto ochrzcił Mieszka. Według jednej z teorii książę mógł przyjąć chrzest z rąk biskupa czeskiego – Jordana, który na ziemie polskie przybył prawdopodobnie z księżniczką Dobrawą, córką władcy Czech Bolesława I Srogiego, od 965 r. żoną Mieszka. Małżeństwo z Dobrawą zostało prawdopodobnie zawarte w celu i na dowód wzmocnienia sojuszu z Czechami. Według historyków w latach sześćdziesiątych X wieku Mieszko walczył o Pomorze Zachodnie z Wieletami, którzy wspierani byli m.in. przez Czechów. Mający poparcie cesarza niemieckiego Mieszko rozpoczął rozmowy z południowymi sąsiadami czego efektem było przymierze polańsko-czeskie, a małżeństwo jego gwarancją.
Mieszko I został ochrzczony w Wielkanoc lub Zielone Świątki, nie wiadomo jednak gdzie. Według różnych przekazów mogła to być Praga, Ratyzbona, Gniezno, Poznań czy któraś z siedzib księcia. Z powodu braku wiarygodnych źródeł pisanych nie można tego jednoznacznie ustalić.

Chrzest Mieszka I zapoczątkował proces chrystianizacji, który trwał wiele lat i był kontynuowany przez jego następców. Zakończył się sukcesem, a katolicyzm jest dziś wyznaniem większości Polaków.

  • MIeszko I według Jana Matejki
    MIeszko I według Jana Matejki, obraz pokolorowany po śmierci malarza
    Foto: domena publiczna

wstecz