Główna treść strony Kompleks koszarowy w Zegrzu

Kompleks koszarowy w Zegrzu – dom tysięcy żołnierzy

Na podstawie dosyć dokładnych obliczeń można stwierdzić, że przez koszary zegrzyńskie przewinęło się przez ponad 120 lat sporo ponad 100 tysięcy żołnierzy. Jedni mieszkali tu kilkadziesiąt lub kilka lat, inni miesiąc lub kilka dni. Tak czy inaczej Zegrze było dla nich żołnierskim, tymczasowym domem.


W miejscowości zachowało się jeszcze kilka oryginalnych parterowych budynków carskich koszar z końca XIX w. Siedem budynków znajduje się na zamkniętym terenie jednostki wojskowej. Cztery z nich są widoczne z ulicy Groszkowskiego. Piąty z budynków przy tej ulicy znajduje się już na terenie osiedla – obecnie dom parafialny. Na terenie osiedla jest też kilka budynków carskich, którym nadbudowano jedno lub dwa piętra. Łatwo je rozpoznać po kamiennych fundamentach. Przy ulicy Drewnowskiego, naprzeciwko kościoła,  są dwa rosyjskie budynki gospodarcze i latryna.


Koszary w Zegrzu zostały zbudowane w latach 1890-1895 na potrzeby załogi powstającej twierdzy rosyjskiej. W stanie prawie niezmienionym kompleks dotrwał do jesieni 1944 r. W czasie walk rosyjsko-niemieckich większość obiektów została uszkodzona. Odbudowa koszar była prowadzona w latach 1948-1953.


Budynki koszarowe w Zegrzu są typowymi obiektami użytkowymi przełomu XIX i XX w. Większość z nich posiada układ dwutraktowy. Na ścianach większości budowli występowały lizeny. Elementy belkowania były wykonane z cegieł ułożonych ukośnie. Nad oknami znajdowały się prostokątne naczółki, a pod oknami konsole. Nad wejściami do budynków charakterystyczne dwuspadowe, kute daszki.  Stropy wykonano z belek drewnianych z obu stron obitych deskami. Dachy w większości siodłowe, dwuspadowe i czterospadowe, z charakterystycznymi półkolistymi lukarnami.