Główna treść strony Umocnienie Duże w Zegrzu

Umocnienie Duże w Zegrzu – betonowy olbrzym ukryty w zieleni

Tuż przy skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną w Zegrzu na drodze krajowej nr 61 znajduje się, ukryty wśród zieleni, betonowo-ziemny olbrzym.

Fort „Umocnienie Duże” powstał w ramach budowy rosyjskiej twierdzy w Zegrzu pod koniec XIX w. Budowa rozpoczęła się w 1893 r. a zakończyła ok. 1895 r. Fort był potem modernizowany. W czasie I wojny światowej nie został uszkodzony, gdyż Rosjanie oddali go bez walki Niemcom w sierpniu 1915 r. Po zakończeniu wojny nie przedstawiał większej wartości bojowej – stanowił bazę magazynową.
Latem 1939 r. rozpatrywano wykorzystanie umocnienia, noszącego wówczas nazwę Fort Ordona, do obrony zegrzyńskiego przedmościa w przypadku agresji niemieckiej. Na koronie wału zbudowano wtedy trzy żelbetonowe schrony dla karabinów maszynowych.  Ostatecznie umocnienie nie odegrało większej roli ani w 1939 r., ani w roku 1944.


W okresie „zimnej wojny” fort stał się tajny i dostępny tylko dla wąskiego grona żołnierzy. Powstał tam obiekt specjalny o kryptonimie „Orion” – zapasowe stanowisko dowodzenia (wraz z węzłem łączności) na potrzeby Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Później fort stał się nieprzydatny dla wojska. W 2002 r. trafił do Agencji Mienia Wojskowego, która od razu sprzedała go Narodowemu Bankowi Polskiemu. Bank zamierzał tam wybudować centralny skarbiec oraz centrum informatyczne, ale do tego nie doszło i w 2018 r. fort wrócił do wojska.


Fortyfikacja ma kształt bastionu z kleszczowo załamanym prawym barkiem oraz dużym rawelinem czołowym i zajmuje powierzchnię 38 ha, a jej obwód wynosi 2 643 m.  Na jej terenie znajduje się kilkadziesiąt betonowych elementów: schrony, tradytory, kaponiery, poterny i inne.

 

  • Umocnienie Duże w Zegrzu
  • Umocnienie Duże w Zegrzu
  • Umocnienie Duże w Zegrzu